«Πρέπει να πολεμήσει κανείς για τα δικαιώματά του, δεν του χαρίζονται». Την παροιμία αυτή, βιώνουν με όλη της την σημασία οι γυναίκες στο Αφγανιστάν ακόμη και σήμερα.
Η απαγόρευση που επέβαλαν οι Ταλιμπάν πέρσι, ο αποκλεισμός των γυναικών από τα πανεπιστήμια, σε συνέχεια του αποκλεισμού τους από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση που ήδη υπήρχε, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων.
Οι χιλιάδες γυναίκες που έδωσαν εισαγωγικές εξετάσεις με σκοπό να σπουδάσουν, τώρα αναγκάζονται να είναι «γενναίες» για να μπορούν να μορφωθούν, αναγκάζονται να υποδείξουν ηρωισμό για τα βασικά δικαιώματά τους που στον 21ο αιώνα δεν θα έπρεπε να είναι καν διαπραγματεύσιμα.
Σε αυτό το θεοκρατικό καθεστώς λοιπόν, οι γυναίκες προτιμούν να παρανομήσουν ώστε να μην αποκλειστεί από την εκπαίδευση μια ολόκληρη γενιά κοριτσιών. Ιδρύουν άτυπα σχολεία. Στην κουζίνα ενός σπιτιού ή στην γωνία στο τέλος ενός χωματόδρομου, πίσω από τις σκουριασμένες καγκελόπορτες ή ακόμη και στο απομονωμένο υπόγειο εκτυλίσσεται ένα αναπάντεχο σκηνικό: ένα σύγχρονο κρυφό σχολειό. Χιλιάδες γυναίκες δρουν με μυστικότητα και αντιστέκονται στο καθεστώς των Ταλιμπάν, αψηφώντας την απαγόρευσή τους στον τομέα της εκπαίδευσης.
Παρά τους κινδύνους, κάθε πρωί αλλάζουν προσωπείο, βάζουν αυτό της «γενναίας γυναίκας» και ενώ θα περίμενε κάνεις ότι πάνε να κάνουν κάτι επικίνδυνο, μαζεύονται πίσω από μια σκουριασμένη καγκελόπορτα και μαθαίνουν. Η ειρωνεία της υπόθεσης όμως είναι ότι όντως, κάτι τόσο απλό, κάτι αυτονόητο αποτελεί κίνδυνο. Ωστόσο, η εκπαίδευση των κοριτσιών αξίζει το ρίσκο γιατί δεν υπάρχει δικαιολογία για να βιώνουμε τέτοια μεσαιωνικά γεγονότα, για να οπισθοδρομήσουμε… γιατί περί οπισθοδρόμησης πρόκειται. Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα στην εκπαίδευση ακόμη και αν αυτό δεν αναγνωρίζεται. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, κάθε πρωί θέτουν σε κίνδυνο την ζωή τους: γιατί ξέρουν την αξία τους. Ξέρουν, ότι μπορούν, πρέπει και θέλουν να μάθουν. Σε μια εποχή λοιπόν όπου ο σκοταδισμός των Ταλιμπάν έχει επιστρέψει την ζωή των γυναικών στον τρομακτικό Μεσαίωνα, οι γυναίκες επιλέγουν να μην είναι παθητικοί θεατές παρακολουθώντας τα ίδια τους τα δικαιώματα να καταπατώνται και επιλέγουν να «πολεμήσουν», να αντισταθούν και να κάνουν οτιδήποτε περνάει από το χέρι τους προκειμένου να διαφυλάξουν τα ατομικά τους δικαιώματα, όποιες και αν είναι οι συνέπειες.
Ακόμη και αν οι γυναίκες πολεμούν για τα δικαιώματά τους, γνωρίζουν καλά ότι η κατάσταση είναι δύσκολο να αλλάξει. Αντιμετωπίζουν τα γεγονότα με ρεαλισμό και αποδέχονται το γεγονός ότι ο ιδανικός κόσμος και η αναγνώριση όλων των δικαιωμάτων τους είναι μια ουτοπία, ένα όνειρο που είναι σχεδόν απίθανο να επιτευχθεί. Όμως, αυτό το «σχεδόν» είναι εκείνο που τους δίνει μια ελπίδα, έναν λόγο να ξυπνάνε το πρωί και να πηγαίνουν στη καγκελόπορτα να μάθουν, να ρισκάρουν και να θέτουν σε κίνδυνο την ίδια τους την ζωή. Για ένα καλύτερο αύριο, για έναν κόσμο όπου οι γυναίκες στο Αφγανιστάν δεν θα πρέπει να πηγαίνουν στο σχολείο σαν κυνηγημένες, όπου η εκπαίδευση τους είναι τρόπος ζωής, ρουτίνα και όχι μια ριψοκίνδυνη εξαίρεση στον κανόνα. Για έναν κόσμο, στον οποίο οι γυναίκες θα είναι επιτέλους άνθρωποι.
Από τη μαθήτρια της Γ’ Γυμνασίου, Αντιγόνη Δηλανά.
